Шаңырақ

Шаңырақ — қазақ халқының дәстүрі мен мәдениетінде өте маңызды орын алатын ұғым. Ол тек үйдің физикалық бөлшегі ғана емес, сондай-ақ отбасының, әулеттің, жалпы ұлттың береке-бірлігінің символы болып табылады. Шаңырақ — қазақтың үйінің орталық бөлігінің басты элементі, яғни, үйдің күмбезі немесе төбесі, оның негізі мен құрылымын бекітетін діңгегі.

Шаңырақтың мәні:
1. Отбасының символы: Шаңырақ — отбасының, әулеттің орталығы, ол шаңырақ көтеру дәстүрі арқылы отбасының бірлігін, күш-қуатын көрсетеді. Қазақ халқында үйдің шаңырағы биік, берік болған сайын, отбасына да бақыт, береке, молшылық келеді деп сенген.

2. Құрылымдық мәні: Қазақтың дәстүрлі үйі — киіз үйдің ең жоғарғы бөлігіндегі шеңбер немесе күмбез, ол шаңырақ деп аталады. Шаңырақтың үстінде күнді білдіретін түндіктері, қосқыштары болады, ал оның негізі — уықтар мен керегелер арқылы киіз үйдің бүтіндігі сақталады.

3. Дәстүрдегі орны: Шаңыраққа қатысты түрлі салт-дәстүрлер мен ырымдар бар. Мысалы, үйге кірерде немесе шыққанда, шаңырақтың астынан оң аяқпен өту әдеті сақталады. Бұл — үйдің орталығы мен отбасының берекесі үшін маңызды деп саналады.